Stres u dziecka w wieku przedszkolnym
Dorośli potrafią być tak pochłonięci „poważnymi” sprawami, „poważnymi problemami” i „poważnymi” zadaniami, że kłopoty przedszkolaka stają się „małostkowe”. Inaczej na tę sytuację patrzy jednak sam przedszkolak. Wszelkie problemy i postrzeganie ich, jest uzależnione od naszego wieku, rozumienia i stanu emocjonalnego, a dziecko jest dopiero na etapie kształcenia zachowań czy rozumienia różnych sytuacji. Dla niego jego problemy są REALNE i równie STRASZNE, co problemy dorosłych, a brak zrozumienia z ich strony, może pogłębiać niszczycielski stres. Nie umniejszaj zatem wagi przedszkolnego problemu i zrozum, co się pod nim kryje.
Powody dziecięcego stresu
Jednym z najczęstszych czynników, które wywołują u dziecka stres, są zmiany. Nie ma co ukrywać – wczesne dzieciństwo jest ich pełne, a na dodatek nie da się ich uniknąć. Szczególnym momentem jest pójście do przedszkola, gdzie dziecko nie ma do czynienia z jedną zmianą, a kilkoma, które nawarstwiają się na siebie. Zmiana otoczenia, opiekuna, miejsca do zabawy i przede wszystkim brak mamy lub taty może momentalnie zestresować! Dziecko czuje się osamotnione: dosłownie i emocjonalnie. Kolejnym czynnikiem stresującym jest nawiązanie nowych znajomości. Niektóre dzieci w lot zdobywają przyjaciół, inne potrzebują na to więcej czasu. Co więcej, jeśli Twoja pociecha ma opóźniony rozwój mowy komunikacja z nowym otoczeniem może być dla niej wyzwaniem!
Powyższe doświadczenia mogą wywoływać chwilowy – trwający kilka dni – stres, który mija samoistnie lub wręcz przeciwnie. Przewlekły stres jest niebezpieczny nie tylko dlatego, że zaburza swobodny rozwój dziecka czy wpływa na jego smutny nastrój, ale i degraduje zdrowie fizyczne. Często towarzyszą mu biegunki, wymioty, bóle brzucha, które są prawdziwe i realne, ale wywołane przez silny stres. Nie pomogą tu zatem leki i witaminy. Konieczne jest zadbanie o zdrowie dziecka i jego dobrostan psychiczny.
Stres u dzieci w wieku szkolnym
Stres dzieci w młodszym wieku szkolnym może znacząco różnić się od stresu przedszkolaka. Uczeń przywykł już do tego, że żegna się z rodzicami za murami szkoły, jednak nowe otoczenie dalej może wywoływać „ścisk w dołku”. Nie chodzi tylko o nawiązywanie relacji z rówieśnikami. Nauczyciele również mogą być źródłem dziecięcego stresu, stwarzając na swoich zajęciach atmosferę wygórowanych wymagań, dyscypliny i braku wyrozumiałości. Nauka w takich warunkach dla nikogo nie byłaby przyjemnością, a wiązała się z poczuciem braku bezpieczeństwa i stałym napięciem. Do tego dochodzą sprawdziany, kartkówki, egzaminy, prace domowe i liczne projekty, a każdy z nich obejmuje taką samą – zatrważającą ilość – z różnych przedmiotów!
Uczeń nie ma nawet chwili wytchnienia, chcąc wywiązać się ze swoich uczniowskich obowiązków, a przemęczenie i brak relaksu potęgują odczuwanie stresu. Należy również przyznać otwarcie, że źródłem dziecięcego stresu możesz być Ty sam. Oczywiste jest, że pragniesz, aby Twoje dziecko osiągało sukcesy edukacyjne czy zdobywało dobre stopnie, bo to może mu otworzyć drogę do atrakcyjnej kariery zawodowej. Czasami jednak rodzicielskie wymagania stanowią ostateczny element przytłoczenia. Nie chodzi o to, aby nie wymagać od dzieci zaangażowania w edukację, ale pozwolić mu na słabości. Nie każdy rodzi się geniuszem, a i oni nie są najlepsi w każdej dziedzinie, dlaczego zatem oczekiwać od dziecka, aby miało najlepsze stopnie z każdego przedmiotu?
Przyczyn stresu możemy dopatrywać się również w konfliktach z rówieśnikami oraz poszukiwaniem własnego JA. To właśnie okres szkolny obejmuje poznawanie samego siebie, analizę swoich odczuć i odkrywanie własnych potrzeb. Do tego dochodzą zaburzenia hormonalne (które są normalnym zjawiskiem dorastania) i „stresowy koktajl” gotowy.
Działanie antystresowe
Dobrym sprzymierzeńcem, który łagodzi potencjalny stres, jest trening uważności. Dowiedz się zatem, czy w placówce, do której uczęszcza Twoje dziecko, są prowadzone zajęcia mindfulness w szkole lub nauczyciele wprowadzają na lekcjach tego typu elementy. Sposoby na stres dla dzieci są zróżnicowane i wymagają indywidualnego podejścia. Właśnie dlatego to takie istotne, aby zrozumieć genezę stresu u dziecka i uwzględnić jego osobowość czy charakter. Mając wszystkie te dane i informacje, można skutecznie walczyć z dziecięcym stresem, który niestety nie zniknie. Jednak dzięki odpowiedniej pomocy możesz sprawić, że nie będzie podążał niczym cień za Twoją pociechą i rzutował na jej prawidłowy rozwój.
Bibliografia:
- Mindfulness w szkole – jak możesz pomóc swojemu dziecku w nauce?, Wydawnictwo Forum Media.
- Adaptacja dziecka w przedszkolu | Literka, Wydawnictwo Forum Media.
- Stres dzieci w młodszym wieku szkolnym. Objawy, przyczyny, możliwości przeciwdziałania, Małgorzata Cywińska.
- Stres szkolny – skala problemu i jego symptomatologia w postrzeganiu uczniów. Doniesienia z badań Małgorzata Półtorak.
- Jak wspierać odporność psychiczną dzieci w wieku przedszkolnym, Anna Jankowska.
- Przejawy różnych form stresu u dzieci szkolnych i przedszkolnych, Lidia Chylewska – Barakat.
POLECAMY
