Pamięć logiczna u dzieci – ćwiczenia i zadania

MINDFULNESS DLA RODZICÓW

Pamięć logiczna u dzieci rozwija się jeszcze w okresie płodowym, a  pełny zakres rozwoju następuje około piętnastego roku życia. Cały ten proces jest niezwykle ważny, dlatego nie należy pozostawiać go samemu sobie, a pilnie wspierać. W jaki sposób?

Pamięć logiczna – definicja

Pamięć w dużej mierze stanowi to, kim jesteśmy i jest podwaliną relacji międzyludzkich. Sprawia, że efektywnie pracujemy, uczymy się oraz mamy poczucie bezpieczeństwa. Wyróżniamy kilka rodzai pamięci, gdzie każda odpowiedzialna jest za inny rodzaj wiadomości oraz długość przechowywania informacji. 

Co to pamięć logiczna? Najprościej mówiąc, jest to wykorzystanie zdobytych informacji, dowolne manipulowanie nimi oraz dostrzeganie kontekstu i kojarzenie faktów. Pamięć logiczna pozwala na wyciąganie prawidłowych wniosków i może wiązać się z doświadczeniem. Jest jednak ściśle powiązana z pamięcią mechaniczną.

Pamięć mechaniczna i logiczna – znacząca różnica

Pamięć logiczna i mechaniczna niejako nie mogą bez siebie istnieć. Dlaczego? Bo pamięć mechaniczna po pewnym czasie przekształca się w logiczną. Szczególnie jest to widoczne w okresie, gdy dziecko zaczyna edukację wczesnoszkolną. Pamięć mechaniczna, czyli ciągłe powtarzanie danej informacji i treści, zamienia się w kojarzenie faktów (czyli pamięć logiczną). Przykładem jest zapamiętywanie definicji, która mimo odtworzenia słowo i zastosować definicję w praktyce.

PAMIĘĆ MECHANICZNA PAMIĘĆ LOGICZNA

Zapamiętywanie informacji przebiega bez zrozumienia. Zapamiętywane są najdrobniejsze szczegóły, ale dziecko nie przykłada do nich wagi. Informacje zapamiętane mechanicznie są zazwyczaj krótkotrwałe. Wiążą się z tzw. uczniowskim schematem ZAKUJ-ZDAJ-ZAPOMNIJ.

Dziecko przetwarza informacje analizując je, co wiąże się z dokładnym zrozumieniem treści. Nie skupia się na szczegółach, ale na ogólnym sensie wiadomości, co staje się praktyczniejsze w codziennym zastosowaniu i umożliwia manipulację materiałem pamięciowym do dalszego jego wykorzystania. 

 

Pamięć logiczna u dzieci – praktyczne ćwiczenia 

Skoro już wiesz, jak ważne jest rozwijanie pamięci logicznej u dziecka, przejdźmy do praktycznego działania! Poniżej przedstawiamy przykładowe ćwiczenia i zadania, które możecie wykorzystać w domu. Są one zmodyfikowane do formy zabawy, dzięki czemu nauka stanie się atrakcyjniejsza.

Znajdź różnice – pokaż dziecku dwa, pozornie takie same obrazki, ale poproś, aby znalazło, czym się różnią. Na początku może to nie być dla niego łatwe, więc okaż cierpliwość i daj mu odpowiednią ilość czasu. Oczywiście na początku ćwiczeń przedstaw ilustracje, które różnią się większymi elementami, a nie drobnymi szczegółami. W przeciwnym razie wykonanie zadania może okazać się dla dziecka zbyt trudne i zniechęcające. 

Puzzle – możesz kupić gotowe puzzle lub zrobić je samemu – wystarczy wydrukować rysunek i pociąć go na mniejsze elementy. Poproś dziecko, aby ułożyło je w całość. 

Zabawy sekwencyjne – świetna zabawa dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, wymagająca Twojego zaangażowania. Ustalcie z dzieckiem, że jedziecie na wakacje i wymieniacie, co ze sobą zabieracie, tj.:

Rodzic: Jedziemy na wakacje i bierzemy ze sobą koc. 

POLECAMY

Dziecko: Jedziemy na wakacje i bierzemy ze sobą koc, misia.  

Rodzic: Jedziemy na wakacje i bierzemy ze sobą koc, misia, płetwy do nurkowania itd. 

Spostrzegawczość – pokaż dziecku rysunek i poproś, aby wymieniło jak najwięcej elementów, jakie zauważyło. Następnie możesz poprosić, aby powiedziało, do czego one służą i zastanowiło się, czy macie analogiczne przedmioty w domu. Może je nawet pokazać w celu wizualizacji myśli. 

Rysowanie na plecach – narysuj na plecach dziecka figurę geometryczną lub literę i poproś, by odgadło, co narysowałeś. Później zamieńcie się miejscami i zobaczcie, kto z was wykonał to zadanie lepiej. 

Memory! – możesz zakupić gotową grę lub stworzyć własną modyfikację. 

Pokaż i zabierz! – pokazujemy dziecku ilustrację i  poproś, aby przez około 30 sekund uważnie ją przeanalizowało. Następnie zabierz rysunek i zadaj do niego pytania, np. Co znajdowało się na rysunku? Gdzie siedział kot? Jakiego koloru był wazon?

Rymowanki i wierszyki – wspólna nauka wierszyków może być dobrym wstępem do przekształcania pamięci mechanicznej w logiczną. Na przykład po zapamiętaniu rymowanki „Stary niedźwiedź mocno śpi” wspólnie przeanalizujcie informacje, pod innym kątem np. Co robi niedźwiedź? Gdzie zazwyczaj śpią niedźwiedzie? Kiedy niedźwiedzie idą spać?

Co się zmieniło? – zabawa ta może sprawdzić się zarówno w warunkach domowych, jak i podczas zabawy na zewnątrz. Poproś swoją pociechę, aby na chwilę się odwróciła, a Ty poprzestawiaj przedmioty będące wcześniej na widoku – wazon, obraz – i zapytaj: co się zmieniło? Jeśli dziecko nie będzie w stanie zlokalizować różnicy, zadaj pytania dodatkowe np. Czy ten obrazek wcześniej tu wisiał? Jeśli nie, to gdzie jest jego miejsce? Zabawa ta będzie również kształtować pamięć przestrzenną dziecka.

Nie zapominaj również o nauce koncentracji, która jest niezbędna przy kształtowaniu pamięci, dlatego zastosuj mindfulness w codziennym życiu. Nauka uważności przyda się Twojemu dziecku również na innych płaszczyznach i zadba o jego kontrolę emocjonalną. Ponieważ kształtowanie pamięci logicznej nie jest procesem krótkotrwałym i błyskawicznym, zwróć uwagę na regularność ćwiczeń. Ustal harmonogram, aby każdego dnia nawet przez pięć minut uwzględnić wspólną zabawę z dzieckiem. Tylko wtedy można oczekiwać pożądanych rezultatów, które przyczynią się do swobodniejszego rozwoju Twojej pociechy. 

Bibliografia: 

  1. Podstawowe rodzaje pamięci, Marta Lachowicz.  
  2. Jak powinien wyglądać mindfulness w codziennym życiu? - Wydawnictwo Forum Media.
  3. Problemy z koncentracją u dzieci – ćwiczenia - Wydawnictwo Forum Media.
  4. Jak ćwiczyć pamięć i koncentrację u dzieci w wieku przedszkolnym?, Sylwia Wysocka.
  5. Gimnastyka dla mózgu, czyli zabawy rozwijające pamięć, koncentrację i spostrzegawczość, Ola Hutmańska.
  6. Gry i zabawy usprawniające uwagę i pamięć, Piotr Majewicz.

 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI