Muzyka relaksacyjna dla dzieci do snu – dlaczego warto?

MINDFULNESS DLA RODZICÓW

Rodzice nieustannie zastanawiają się, jak mogą praktycznie wspierać rozwój swojej pociechy. Nie chodzi tylko o rozwijanie zainteresowań dziecka, ale wpływanie na jego stale przyswajający informacje mózg. Ostatnio coraz więcej mówi się na temat dobroczynnego wpływu muzyki. Do tej pory kojarzyła się z miłym dodatkiem wychowawczo-rozwojowym, jednak ma ona znacznie więcej zalet. Jakie zatem korzyści daje muzyka relaksacyjna dla dzieci do snu?  

Muzyka relaksacyjna – głęboki sen dla dzieci nadpobudliwych ruchowo 

Cisza i spokój to ewidentne elementy, które wspierają regenerację i dobry sen, jednak warto tę chwilę wytchnienia poprzedzić muzyką relaksacyjną. Taki krok szczególnie korzystny będzie dla dzieci niezwykle żywotnych i nadpobudliwych ruchowo. Dlaczego? Nadmierna aktywność dziecka może wiązać się z jego przebodźcowaniem lub zaburzeniami SI, natomiast muzyka relaksacyjna dla dzieci do snu wpływa kojąco na malucha w sposób dwutorowy: oddziałuje na jego ciało i umysł. Przyjrzyjmy się temu dokładniej.

Muzyka relaksacyjna dla dzieci na sen – faktycznie potrzebna czy zbędny „modny” dodatek? 

Muzykoterapia nie jest modnym wymysłem czy „udziwnieniami” nowoczesnego wychowywania dzieci. Jej zbawienny wpływ jest udowodniony naukowo, a szerokie spektrum działania, kombinacji i możliwości pozwala włączyć muzykoterapię do każdej dziedziny życia. Muzyka relaksacyjna dla dzieci do spania stymuluje produkcję hormonów, które wspomagają zasypianie – serotoninę oraz oksytocynę. Obniża ciśnienie krwi oraz sprawia, że rytm serca dziecka dostosowuje się do rytmu muzyki, co łagodnie wycisza i rozluźnia. Dzięki kojącej melodii maluch może pozbyć się napięcia mięśni wynikającego z całodziennego stresu, a także uwolnić się od towarzyszącego mu niepokoju. Wiele badań potwierdza, że regularne słuchanie muzyki przed snem może wpływać na poziom kortyzolu we krwi, co jest szczególnie polecane u rozwijającego się malucha, który z każdym nowym doświadczeniem i poznawaniem świata, może być stale podekscytowany czy zestresowany.  

Dzięki powyższym korzyściom można wykorzystać muzykę przed snem jako zamiennik dla smoczka czy butelki. Moment „odstawienia” i odzwyczajenia może być dla dziecka niezwykle trudny i wiązać się z płaczem oraz bezsennymi nocami, jednak muzyka może pomóc szybciej uporać się z tymi trudnościami. 

Pomocna informacja: W trakcie odzwyczajania dziecka od smoczka czy butelki na noc warto włączać mu melodie, które zna z życia płodowego. Miłe skojarzenia, które wiązały się z wyciszaniem w brzuchu mamy, mogą dodatkowo wpłynąć na proces kształtowania nowych nawyków.

Ponadto muzyka relaksacyjna dla dzieci do snu wpływa korzystnie na ich pamięć i sam proces zapamiętywania. Polepsza się koncentracja uwagi oraz umiejętność skupienia myśli. Dzieci ze spektrum autyzmu i autyzmem mogą mieć szczególne trudności ze skupieniem uwagi, dlatego warto jak najwcześniej wprowadzić do Waszej codzienności „muzyczny sen”. Dzięki temu maluch szybciej pokona swoje trudności i łatwiej mu będzie odnaleźć się w realiach przedszkolno-szkolnych. 

Kolejnym atutem muzyki relaksacyjnej przed snem jest uwrażliwienie muzyczne dziecka, wspieranie jego poczucia rytmu, dostrzeganie piękna i doskonalenie pamięci słuchowej u dzieci.

Dodatkowo muzyka relaksacyjna oddziałuje na umiejętność zachowania równowagi, koordynacji ruchowej i świadomość reakcji własnego ciała, co finalnie rzutuje na rozwój motoryczny dziecka. Więcej na temat zalet muzyki opisano na siostrzanym portalu niniejszego magazynu: Wpływ muzyki na rozwój dziecka.

Muzyka relaksacyjna, czyli jaka? 

Skoro znamy już ogromną liczbę zalet, jakie niesie muzyka relaksacyjna, to skupmy się na tym, jak praktycznie włączyć ją do higieny snu. Kluczem do prawidłowych wniosków jest zdefiniowanie słowa „relaksacyjna”. Dla jednych mogą to być operowe klimaty, a dla innych soft rock lub mocniejsze brzmienia. Warto jednak zaznaczyć, że należy dopasować muzykę do upodobań dziecka. Możesz eksperymentować i obserwować, na jaki rodzaj muzyki Twoja pociecha reaguje najlepiej. Muzyka klasyczna i muzyka medytacyjna mogą być jednym z pierwszych wyborów. Wiele opracowań i specjalistów podpowiada, czym powinna się charakteryzować muzyka relaksacyjna. Odgłosy natury do spania dla dzieci to uspokajająco-wyciszający motyw dziecięcych nagrań. Tego typu utwory często znajdziemy pod hasłem: wiosenna muzyka relaksacyjna dla dzieci. Dlaczego wiosenne? Bo właśnie wtedy nasza przyroda budzi się do życia i najłatwiej dostrzec oraz usłyszeć jej piękno – śpiewy ptaków, brzęczenie owadów, odgłosy ożywczego deszczu czy rechotanie żab. 

Innym wyborem, który sugerują specjaliści i uczeni to muzyka Mozarta, która bogata jest w zróżnicowane częstotliwości. Tak zwany Efekt Mozarta zwiększa całościowy potencjał umysłowy dziecka.

POLECAMY

EFEKT MOZARTA – ZALETY
1. Wspiera rozwój i stymuluje obszary  mózgu związane z przetwarzaniem informacji przestrzennych. W przypadku dzieci z opóźnioną mową można zauważyć „odblokowanie” i postępy w zakresie mowy.
2. Obniża poziom stresu i wspiera równowagę emocjonalną, co może być również przydatne w okresie skoków rozwojowych lub buntu, gdy dziecko nie radzi sobie z emocjami.
3. Wspiera koncentrację i ułatwia porządkowanie myśli. Utwory Mozarta charakteryzują się szczególnym ładem i regularnością, co wpływa na późniejsze umiejętności dziecka.
4. Ze względu na swój indywidualny charakter utworów, muzyka Mozarta może być bardzo motywująca i dodająca pewności siebie.
5. Wspiera rozwój wyobraźni i logicznego myślenia.

Warto jednak nadmienić, że każde dziecko jest inne i ma odmienne upodobania. Nie zmuszajmy dziecka „na siłę”, aby słuchało muzyki Mozarta dla jego dobra. Niechęć do utworów czy odmienny gust muzyczny również wpływa na jakość całej muzykoterapii. Jeśli zatem maluch preferuje szum liści, trawy lub utwory jazzowe stwórzmy playlistę dostosowaną do jego potrzeb i upodobań.

Jak słuchać, by nie zaszkodzić?

Jako dorośli mamy tendencję do słuchania muzyki, korzystając ze słuchawek. Bywa tak, że pod wpływem zmęczenia możemy nawet z nimi zasnąć. W przypadku dzieci unikajmy jednak tego narzędzia elektronicznego. Zamiast tego ustaw głośnik w dalszej odległości od pociechy i ustaw odpowiednią głośność. Bierz pod uwagę, że dziecko ma zasypiać w otoczeniu melodii, a nie skupiać się typowo na słuchaniu muzyki. Możesz usiąść obok i poczekać aż Twoje dziecko zaśnie lub pozostawić je sam na sam z rytmicznymi nutami. Warto jednak ustawić okresowe wygaszanie urządzenia grającego, by nie odtwarzało muzyki przez całą noc. 

Oczywiście muzyka relaksacyjna do snu to tylko jedna z metod wspierających rozwój dziecka i jego wyciszenie. Dobrą i równie skuteczną techniką, którą można połączyć z muzykoterapią, jest trening uważności. Czym jest i jak go praktykować omówiono we wcześniejszym artykule: Jak wyciszyć dziecko wykorzystując techniki mindfulness? 

Niektóre przedszkola w swoim programie również preferują muzykę relaksacyjną przed snem dla dzieci w godzinach drzemki. Jeśli placówka, do której uczęszcza Twoja pociecha, również z tego korzysta, warto podpytać, jaki styl muzyczny jest odtwarzany dzieciom i jak reaguje na niego Twoje dziecko. Być może dla lepszych efektów zasadne będzie zastosowanie podobnej muzyki w domu. 

Bibliografia: 

  1.  Abc Mądrego Rodzica. Inteligencja Twojego Dziecka, Jolanta Gajda.
  2. Słuchanie – odtwarzanie – tworzenie zintegrowane, czyli o rozwijaniu zdolności muzycznych dzieci najmłodszych, Magdalena Sasin. 
  3. Wpływ muzyki oraz rola muzykoterapii w rozwoju dziecka, Elżbieta Topór.
  4. Wpływ muzyki i edukacji muzycznej na rozwój dzieci i młodzieży, Barbara Wojtanowska-Janusz, opracowania psychologiczno-pedagogiczne / muzyka.
  5. Znaczenie muzyki relaksacyjnej w procesie edukacyjnym | Konteksty Pedagogiczne, Stanisław Ciupka. 
  6. Relaksacja w teorii i praktyce pedagogicznej, Paweł Zieliński. 
  7. Muzyka w aspekcie rozwoju muzycznego dziecka, Irena Burczyk.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI